Bağımsız Denetim, finansal tablo ve diğer finansal bilgilerin, finansal raporlama standartlarına uygunluğu ve doğruluğu hususunda, makul güvence sağlayacak yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtlarının elde edilmesi amacıyla, denetim standartlarında öngörülen gerekli bağımsız denetim tekniklerinin uygulanarak defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenmesi ve değerlendirilerek rapora bağlanmasıdır. Söz konu denetim KGK tarafından yetkilendirilmiş denetim kuruluşu veya denetçiler tarafından yerine getirilmektedir.

Bağımsız denetimin yaptırılmasının nedenleri arasında özellikle günümüzde mali tabloları kullananların sayılarının ve etkilerinin artması ve güvenilir bilgiye duyulan ihtiyaç, bilgi edinmede karşılaşılan güçlükler, muhasebe sisteminin karmaşıklığı, çıkar çatışmaları, maliyet ve zaman kaybının yanında yasal zorunluluklar yer almaktadır.

Bağımsız denetim raporunun kullanıcıları ise; şirket yönetimi, hissedarlar, işletme çalışanları, işletmeye kredi veren kuruluşlar, yatırımcılar ve kamu kurumları (SPK,BDDK) olarak sıralanmaktadır.

Bağımsız denetime tabi olan şirketler 2018/11597 sayılı Kararda aşağıdaki gibi belirlenmiştir;

— Kararda aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşan tüm şirketlerin üçüncü hesap döneminden itibaren bağımsız denetime tabi olduğu belirtilmişti.

• Aktif toplamı 35 milyon Türk Lirası.
• Yıllık net satış hasılatı 70 milyon Türk Lirası.
• Çalışan sayısı 175 kişi.

Bağımsız Denetim Yönetmeliğinin 29’uncu maddesinin üçüncü fıkrasına göre, denetim sözleşmesi, Türk Ticaret Kanunu uyarınca denetim kuruluşu veya denetim üstlenen bağımsız denetçinin seçildiği hesap dönemi için, denetim kuruluşu veya denetim üstlenen bağımsız denetçinin seçiminden itibaren en geç 60 gün içinde yapılır.

Tam tasdik terimi; yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile bunlara ekli mali tabloların ve bildirimlerin tasdikini ifade eder. Tasdik, gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin yeminli mali müşavirlerce denetleme ilke ve standartlarına göre uygunluk yönünden incelenmesi, bu inceleme sonuçlarına dayanılarak tasdik kapsamına giren konuların ve belgelerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının imza ve mühür kullanmak suretiyle tespiti ve rapora bağlanmasıdır. Tam tasdik vergi temelli bir denetim ve raporlama işlemi olup bağımsız denetim yükümlülüğü ve ihtiyacını ortadan kaldırmamaktadır. Bakanlar kurulunun belirlediği hadlerin üzerinde olan şirketler bağımsız denetim yaptırmak zorundadır.

Bağımsız denetim işletmelere finansal tabloların önemli bir yanlışlık içermediği konusunda makul bir güvence verir. Makul güvence, bir bütün olarak finansal tabloların nitelik ve nicelik bakımından önemli bir yanlışlık içermediğine dair bir sonuca varmada yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtın toplanmasıdır.

Hazırlanan finansal bilgilerin, işletmeler tarafından, bağımsız denetçinin doğru bilgiye ulaşma imkanı sunması, kanıtları toplamakta herhangi bir kısıtlama olmaması, bağımsız denetçinin işletmeyi daha iyi analiz etmesi ve işletmeye objektif ve daha güvenilir bir rapor sunmasını sağlamaktadır.

Bağımsız denetime tabi olan işletmelerin, denetim yaptırmamalarının sonuçları aşağıda sıralanmıştır:

• Yönetim kurulu tarafından hazırlanan faaliyet raporları düzenlenmemiş kabul edilir.
• Finansal tabloları yok hükmünde kabul edilir. (TTK.Md.397/2) Kar dağıtamaz, sermaye artırıp azaltamaz.
• Kredi sağlayan fon şirketlerine finansal tablolar verilemez.
• Denetçi seçilmemesinden dolayı doğacak zarardan yönetim kurulu sorumludur.
• Seçilen denetçinin bağımsız denetime tabi şirketlere ait internet siteleri üzerinden duyurulmaması durumunda Türk Ticaret Kanunun 562. maddesinin 12. bendi gereği maddede öngörülen internet sitesini oluşturmayan şirketlerin yönetim kurulu üyeleri, yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. (Para cezası günlük 20 TL -100 TL, 300 gün  000 TL,  30.000 TL dir -TCK Md. 52/1-)